سپاه عثمانى مجهز به توپخانه وتفنگ
سوکمندانه بر اثر شکست غم انگیز ایران در جنگى نابرابر با امپراتوری عثمانی در سال ۱۵۱۴ میلادی بخش بزرگی از کردستان از ایران جدا و نصیب امپراتوری متجاوز وتوسعه گرعثمانی گردید.
نبرد چالدران بین شاه اسماعیل صفوی و سلطان سلیم پادشاه عثمانی در حالی صورت گرفت که ارتش ایران طی نبردی غافلگیرانه با کمتر از بیست و هفت هزار نفر ، در برابر ارتش ۱۲۰ هزار نفره عثمانی که به توپخانه و سلاح‌های آتشین مجهز بودند، قهرمانانه مقاومت کرد وحماسه آفرید وسوکمندانه این گونه بود که بخش‌های وسیعی از بیست امارت کرد نشین (که دو سوم کل مناطق کردنشین ایران را تشکیل می‌دادند) به ویژه بدلیس در قلمرو عثمانی قرار گرفت.
اگر چه بعدها شاه‌عباس بزرگ و نادرشاه افشار توانستند بخش‌هایی از این سرزمین‌ها را به مام میهن بازگردانند، ولی بی‌کفایتی پادشاهان قاجار به ویژه فتحعلی‌شاه و محمدشاه قاجار و دسایس استعمار انگلیس و روسیه سبب شد بخش‌های وسیعی از کردستان و میان رودان( از جمله کربلا ، نجف و بغداد) باردیگر از قلمرو ایران جدا شده و به عثمانی ملحق شوند.
شهرهای اشغال شده ایران در کردستان ترکیه پس از نبرد چالدران بین شاه اسماعیل صفوی و ترکان عثمانی در سال ۱۵۱۴ میلادی بدین قرار می باشند : دیار بکر (آمد) – وان – غازی عینتاب (دیلوک) – بینگول ( هزار گل) – آدیامان (سمسور) – سیواس – اسکندرون – ارزروم – ارزنجان – قارص – تاتوان – مرعش – الازیغ (خارپوت) – باتمان – تونجلی (درسیم) – ماردین – مالاتیا – دوغو بایزید – حکاری (جولامیرگ) – شرناخ – بوتان
امپراتوری عثمانی سال ها بر بخش جداشده سرزمین کردستان در جنگ چالدران فرمان‌راندند تا این که با پایان جنگ جهانی اول بخش هاى جدا شده سرزمین کردستان از ایران، با کمک کشور هاى استعمارگر در نقشه ى جغرافیای امروزی کشور هاى ترکیه، عراق، و سوریه قرار گرفتند که درسال ۱۹۲۳ تاسیس شدند .
دولت عثمانی و بعد ها دولت ترکیه نوین برای انکار و حذف هویت آریایی کردی مردم سرزمین های شمالی کردستان نام بسیاری از شهر ها ی آن سامان را به ترکی تغییر داد از جمله نام های کردی –فارسی شهرهای ، “هزار گل” به بین گول ،”آمد” به دیاربکر ،”در سیم” به تونجلی و “جولامرگ” به حکاری تغییرنام داده شدند.
محدوده زیست اکثریت جمعیت کردهای آریایی تبار از حد فاصل مهاباد و سنندج آغاز می شود وتا کرمانشاه و بخش هایی از ایلام امتداد یافته و از سوی دیگر تا کرکوک، سلیمانیه، اربیل ( هولر)، دهوک، زاخو،آمد(دیاربکر) بدلیس (بیتیلیس)، تا قامشلی سوریه را در بر می گیرد.
در درازى تاریخ کرد ها براى حفظ ونگهدارى مرزهاى شمال خاورى کشور به خراسان کوچیده اند وامروزه در خراسان شمالی وخراسان رضوی(شامل اسفراین، بجنورد، شیروان، قوچان، درگز، چناران) باجگیران و در دوره هاى نزدیک به ما در گیلان، مازندران، گلستان، قم، قزوین، کرمان، و فارس به زندگی پرداخته اند .
ریشه زبان کردی از زبان پهلوی و اوستایی ایران باستان می باشد . منطقه بسیار زیبا – دست نخورده – شگفت انگیز و رویایی هورامانات یا اورامانات که بر فراز کوهستان های زیبای کردستان قرار گرفته خود نشان از هویت کهن آنجا دارد . مردمان اورامان کردستان هنوز پس از گذشت هزاران سال به زبان پهلوی سخن میگویند و بسیاری از آداب و رسوم کهن نیاکانمان را از جمله در پوشاک،گویش و روابط اجتماعی به زیبایی حفظ کرده اند.
نگاره اى از دلیرى وشهامت شاه اسماعیل صفوى