✅ در مقابل این دیدگاهها ، هر چند بصیرتهایی به آدمی میدهند، من معتقدم که نخست باید سیاست بمعنیالاخص را تعریف کرد. چرا که از سیاست چندین معنای متفاوت از جمله موارد زیر مراد میشود.
✅الف) سیاست در قدیم به تعذیب و شکنجه معنا میشد. یعنی زمانی که میگفتند فلانی را سیاست کردند، معنایش آن بود که با وی کاری کردند که عبرت سایرین شده است.
✅ ب) سیاست به تدبیر (management) نیز ترجمه شده است. همان سیاستی که حکمای یونان آن را قسیم «تدبیر منزل» دانسته و به آن سیاست مُدن گفتهاند.
✅ ج) policy نیز معنای دیگری از سیاست است. این قسم از سیاست تلفیقی از چشمانداز (vision) و مأموریت (mission) است که کاربرد آن را در ترکیبهایی همچون سیاست عمومی (public policy)، سیاست خارجی (foreign policy)، سیاست سلامت (health policy) و… مشاهده میکنیم.
✅ د) polity هم تعریفی دیگر از سیاست است. این واژه اول بار توسط ارسطو مطرح شد که حمید عنایت در مقدمهاش بر ترجمه کتاب سیاست، مقصود ارسطو از بهکارگیری آن را شرح داده است. البته باید اضافه کرد که این واژه امروزه به فضای سیاسی هم ترجمه میشود.
✅ ه) سیاست در فرهنگ اسلامی هم معنای خاص خود را دارد. مثلاً در وصف ائمه روایت داریم که آنها «ساسه العباد » یا سیاستگذار بندگان هستند که این مفهوم به «رهبر» ترجمه شده است.
✅ سیاست به معنای اخص ترجمه politics و از ریشه واژه شهر (polis) گرفته شده است. این سیاست در معنای جدید کلمه علم و فن قبضه و حفظ و اعمال و توزیع قدرت برای پیشبرد اهداف خاص است که در جامعهای مثل ما این اهداف میتواند عدالت، توسعه، آزادی، جنگ، صلح و… باشد. در این معنا از سیاست، قدرت همچون ثروت است که فینفسه فاقد ارزش است و در واقع ابزاری برای پیشبرد اهدافی خاص محسوب میشود. پس به این معنا نمیتوان قدرت را امر پلیدی شمرد و همه چیز بستگی به آن دارد که در چه راهی مصرف شود؛ میتوان با آن حزبی همچون حزب و دولت نازی آلمان درست کرد که باعث کشتار میلیونها آدم شد و میتوان با آن احزاب و دولتهای رفاهی درست کرد که در دانمارک و نروژ باعث رفاه و سعادت مردم شدهاند. قدما میگفتند که شرف علم به موضوع آن است و چون اشرف موضوعات تفکر در ذات اقدس الهی است لذا الهیات اشرف علوم است. اکنون که دولتها بسیاری از وظایف خدا همچون رازقیت، عدالت، آزادی، داوری و… را به نیابت از وی انجام میدهند، میتوان گفت که در جهان خاکی ما اشرف علوم «سیاست» است؛ پس بر خلاف عنوان یادداشت و توضیحات ابتدایی که داده شد باید پذیرفت که سیاست میتواند امری بسیار شریف باشد.